2021 was een onjaar, desalniettemin, een nieuw jaar, gelukkig!
2021 was een onjaar, desalniettemin, een nieuw jaar, gelukkig!
1
Categorie archieven: merkwaardige observaties
de Condroz
Een post vanuit de culturele woestenij waarin we nu beland zijn. Het is een verslagje van een bezoek aan een fototentoonstelling ‘nouvelles vagues’ in de Walen tijdens de ‘zomer’ van 2021. ‘t Was de moeite, ongetwijfeld.
De Condroz deed me meteen denken aan een aardrijkskundeleraar 60 jaar geleden, die had het over een vruchtbare en rijke streek ietwat ten zuidwesten in de provincie Luik. Het is een uur rijden naar Modave alwaar het gemeentebestuur om de twee jaar een substantiële fototentoonstelling organiseert, nu al voor de 10de keer. Een biënnale dus [1].
Ondanks dreigende regen en recente waterbommen die de omgeving rampspoedig teisterden, klommen we fluks de fiets op aan de fameuze RAVel126 route.
Tegen de muren van vergane industrieën, buiten aan de rotsen en in half verwaarloosde kerken hing veel schoolwerk in dikwijls monochrome tinten en steevast op zwarte ‘dibond’ [2] geplakt. Op de relingen van vele brugjes onderweg waren prints met metalen oogjes en ijzerdraad vastgemaakt. ‘t Kan blijkbaar goed tegen de regen ook omdat de hele tentoonstelling maar een maand open is en dan nog alleen tijdens vijf weekends.
Iets speciaal waren de collages van Katrien De Blauwer: het zijn uitgeknipte offset prints uit tijdschriften die op een bijzonder compositionele wijze aangebracht zitten in een zwart kadertje. Haar werk is gelijk een mooi voorbeeld van hoe in de hedendaagse fotografie camera’s soms helemaal ontbreken.
Om maar weer eens een cliché te gebruiken: de natuur was dikwijls mooier dan de werkjes maar in combinatie met de foto’s en het contrast met oude, net niet vervallen industriegebouwen en geseculariseerde kerken en met een flinke plensbui erbovenop, was de hele tocht absoluut de moeite waard. Tot over twee jaar.
vergezicht langs het RAVel126 fietspad in de Condroz nabij Modave
[1] link naar de Xe biennale de photographie en Condroz
[2] een achtergrond van plastiek ipv karton waarop de foto geplakt zit
Eindelijk …
Eindelijk konden we gisteren weer naar een concertje. In deSingel speelden Weitaas (viool), Hecker (cello) en Helmchen (piano) Fantasiestücke van Robert Schumann en het Trio nr. 2 van Shostakovich.
De drie topklasse-muzikanten haalden hun beste kunnen boven met enorm veel ‘gusto’, blij om weer een publiek te hebben dat op het einde geestdriftig klapte en ‘Thank you’ riep. Zelf kreeg ik zowaar een krop in de keel. In de zaal hing gelijk een soort samenhorigheidsgevoel van ‘hehe, we durven toch maar bijeen gaan zitten’, wel allemaal met gezichtsbedekking en goed ver van elkaar.
De concertbeleving was quasi perfect: geen kuchje of geschuifel te horen, geen aanschuiven en iedereen even beleefd. Nog van dit, maar ik vrees ervoor: uitgerekend vandaag ziet het er naar uit dat meer beperkingen een einde gaan maken aan dit soort kleine evenementen. Nóg een half jaar wachten dus. I’ll be back!
Weithaas, Hecker en Helmchen in deSingel eind september 2020
Een dagje uit in Antwerpen
Het FOMU in Antwerpen is altijd al een geliefkoosde plek geweest. Ze hebben een excellente bibliotheek, dikwijls uitzonderlijke tentoonstellingen, een welgevulde museumshop en een klein maar fijn restaurantje.
Dit keer had ik met mijn goede vriend Luc – aka Flash Gordon* – afgesproken om Stephan Vanfleterens overzichtstentoonstelling kritisch te bekijken. Hij kende SV nog van een *interview dat hij een paar jaar geleden had afgenomen. Dat we beiden niet-beroepsmatig fotograaf zijn, scherpte de verwachtingen nog aan en al gauw wisselden we ‘shop talk’ uit over de manier waarop SV zijn foto’s samenstelt (compositie) en analoog bewerkt met ‘doordrukken’ en ‘tegenhouden’ (techniek). De filmafdrukken zijn duidelijk expressiever dan de foutloze, koelere digitale [SV schakelde pas in 2010 over naar digitaal]. Ieder zijn goesting, niewaar.
fotosessies in het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain
Verbazingwekkend toch hoe het werk dat we kennen uit de kranten een tot nu toe onbekend oeuvre bedekte: exploten in de US zoals ‘Elvis’ & ‘Presley’ en levensgevaarlijke ‘train hopping’ met rondtrekkende hobo’s, en – in België – fotosessies in het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain en de zelfkant in Antwerpse en Brusselse café’s … Bonus is een reusachtige tafel op de vierde verdieping met ontelbare parafernalia uit zijn atelier.
parafernalia uit Stephan Vanfleterens atelier
Tegenover het FOMU valt er een lekkere en niet al te dure hap te consumeren in bijvoorbeeld de L’Entrepôt du Congo.
Op naar deSingel. Om maar met een fait-divers te beginnen: Isabelle Faust heeft een nieuw kostuum! Haar lang kazuifel is vervangen door een zwart ensemble met schouder- en bovenarmwarmers en een eerbiedwaardige, kardinaalspaarse wijde broek. En nog: voor de pauze lazen Melnikov en Queyras hun partituur vanaf de grootste iPad die er bestaat. Genoeg onnozele details.
Een koddige dame kondigde het concert aan als een repetitie voor een nog te verschijnen CD (primeur!). Dat was, zeker in het eerste gedeelte, goed te horen: zenuwen en spanning bij de uitvoering van een bewerking door LvB zelf van zijn tweede symfonie, verduiveld moeilijk omdat het stuk zo bekend in de oren klinkt en er maar drie instrumenten voorhanden zijn om een heel orkest te evoceren. Alles bij elkaar lijkt het een eigenaardigheid in LvB’s werk.
Na de pauze ging het er, met het ‘Erzherzog’ trio, beter aan toe: een met ‘gusto’ en precisie gebracht samenspel met af en toe een plezierige lach afgerond met een royaal encore na een daverend applaus. Nog van dees …
Alexander Melnikov, Isabelle Faust en Jean-Guihen Queyras
Het verdriet van bpost
De komst van 2020 luidt niet alleen een nieuw jaar in, maar ook een nieuw decennium, inclusief alle sprankelende en veelbelovende wensen die we elkaar stuurden.
Er is – mijn gedacht – geen betere manier om deze blog nieuw leven in te blazen dan met fris gemoed rond te kijken naar plaatsen, culturele gebeurtenissen en merkwaardige toestanden en die in de schijnwerpers te zetten.
Dit is alvast een plan: het boek ‘Ugly Belgian Houses’ van Hannes Coudenys, bracht me op het idee hier in de buurt absurde of surrealistische beelden te schieten en die te voorzien van een kleine commentaar.
Hier is nummer één. Het gaat om een foto van een muur hier in het dorp, waar – na het opdoeken van het postkantoor – ook de brievenbussen van bpost stilaan verdwijnen.
het verdriet van bpost
Nieuwjaar 2020
Twee gehaakte gouden draadjes, voor elke decade één …
Het beste van 2019:
boeken: Owens, Delia: Where the Crawdads Sing / Hannah, Kristin: Winter Garden / Atwood, Margaret: The Testaments / Alexander, Stephon: The Jazz of Physics / Coben, Harlan: Run Away (zie ook series)
foto’s: TBA
fietsen: Kettler Ergo C10 …
live muziek: Mariss Jansons SO Bayerischen Rundfunks Elisabethzaal Antwerpen / Faust, Bezuidenhout LSO Gardiner Philharmonie Köln / Capuçon CO of Europe Haitink Philharmonie Köln / Honegger Jeanne d’Arc au Bûcher (de Munt) / Händel Il trionfo de Temp e del Disinganno (Stadttheater Aachen)
TV series: Unbelievable (Netflix) / The Capture (BBC One) / Gold Digger (BBC) / Sharp Objects (HBO)
tech: installatie Shoutcast radio via Focusrite Scarlett
audio: iTunes server via Synology 416slim NAS
podcasts: The Hurricane Tapes BBC / De Zonnekoning Johan Op de Beeck
tentoonstelling: Bauhaus Dessau D / Insel Hombroich Neuss D / Museum M Leuven
woord van het jaar: denormaliseren (in een VRT-interview ivm. parallel tabaks- alcoholgebruik)
En zoals elk jaar: iedereen die (nog) een papieren kaartje stuurt, krijgt er een terug!
Toegepast modern reizen: een fietstochtje rond Antwerpen
In de reeks ‘Modern reizen’.
Préambule: laatst – in de opera van Lyon – voerden ze ‘La Juive’ van Jacques Frommental Halévy op en naar gewoonte probeerde ik achteraf een goede opname van het stuk te bemachtigen. In de handel was de CD enkel tweedehands verkrijgbaar en dan nog tegen een exorbitant hoge prijs. Uiteindelijk bleek de bib van het conservatorium in deSingel een uitstekende Philips-opname uit 1989 te hebben.
Eenmaal ‘backstage’ verdwaald in het volstrekt lege gebouw van deSingel, pikte een inspiciënt me op om me vijf verdiepingen hoger in een bijzonder ongezellige en donkere bib af te zetten. Onder het lage plafond staat het daar voornamelijk vol met partituren en werken over muziek (duh!) maar ze presenteert ook een reeks CD’s waaruit – juist ja – precies de opname van ‘La Juive’ verdwenen bleek te zijn. Een bezorgde bibliothecaresse belde stad en land af maar de CD bleef spoorloos. Niet getreurd, de openbare bib van Merksem had er nog eentje.
Fast forward: mijn significante andere trok een dagje naar zee en zo liet ik mij – drie weken later – aan de Stenenbrug in Borgerhout droppen om vandaar naar Merksem te fietsen want zo een CD moet ook terug natuurlijk. Ik was wat te vroeg en dacht rustig een koffietje te nuttigen in een koffiebar vlakbij.
Enigszins bleek rond de neus, moest ik echter in allerijl mijn heil zoeken in een beschamende vlucht. Midden in dat koffiehuis stond daar – onder gegeneerd gemompel van het aanwezige publiek – een manspersoon luidkeels te orakelen over een zekere adolf die toch maar brute pech had gehad in zijn omgang met een grote bevolkingsgroep – desondanks had die besnorde bandiet volgens de muileman een paar briljante ideeën gelanceerd die ook in deze tijd van pas zouden kunnen komen.
Degoutant, zo een openlijk racisme – dat zeker – en vermits ik fysiek helemaal niet opgewassen was tegen een gespierde (en kennelijk allochtone!) bouwvakker, ging ik – weliswaar na een paar, helaas onopgemerkte, ‘stinkeyes’ – gedeprimeerd buiten wachten. In de bib hielp een zwarte mevrouw me met een ‘smile’ van-hier-tot-ginder vlotjes verder. Er is nog hoop, alhoewel.
Dat alle wegen naar Berchem leiden, is me al meer dan 40 jaar duidelijk. Vooral het gebied rond de Koninklijkelaan heeft een bijzondere aantrekkingskracht, althans voor mij – ik heb er mijn significante andere ontmoet en veel avonturen beleefd tijdens Jazz Middelheim (in de jaren 70-80 nog een kleinschalige bedoening maar wel met de grootste jazzmuzikanten ter wereld). Het zoekendhert op nummer 43 bewijst Berchems culturele uitstraling opnieuw. Bovendien heeft de nieuwe lichte treinverbinding naar Boechout daar een halte en zo geraakte ik in een wip op het platteland voor een bezoekje aan een oude vriend. Ik had het vouwfietsje bij en op de terugtocht had ik een fantastisch uitzicht met Sneeuwwitje en de Zeven Dwergen. Foto helemaal hieronder.
En later op de dag: een avondlijke hackersbijeenkomst in Deurne. Sinds een tijdje ben ik in het kader van een meer sociaal leven aangesloten bij een enthousiaste bende hackers in Spalbeek, een ‘voorstad’ van Hasselt. Dit keer was het groepje afgezakt naar Deurne en wel naar het walking robot lab. Wat ze daar niet allemaal ineensteken! Overal te lande zitten briljante meisjes en jongens bij elkaar met grootse plannen en alhoewel ik moet toegeven dat het niet altijd even gemakkelijk is om als ‘oude knakker’ vlotjes te sporen met enkele generaties verder, hebben al die ‘tinkerers’, ‘geeks’, ingenieurs enz. duidelijk een open blik op de toekomst en zijn ze helemaal niet zo pessimistisch als sommige kranten (of politieke partijen) laten uitschijnen. Ook had ik het genoegen wat te ‘stichelen’ met Anthony Liekens, dé goeroe hier te lande wanneer het op IoT (Internet of Things) aankomt of, zoals dat heel vroeger heette: Jongens en Wetenschap.
Even terug naar de foto van Sneeuwwitje hieronder. Toevallig had de weekendeditie van de Standaard een middenpagina vol foto’s van Herman Van den Boom, een fotograaf die in illo tempore wel eens mijn pad kruiste. Ik meende een verband te zien maar de foto’s van Van den Boom zijn al te gemakkelijk en Kotzans tekst beschrijft precies iets anders dan de foto’s. Lees maar, er staat niet wat er staat. En architectuur van de intimiteit? Een stoel/barkruk is misschien aartsmoeilijk om te ontwerpen maar blijft toch min of meer een gebruiksvoorwerp. En nog: naar mijn idee is het weinige ‘positieve’ dat je van prostitutie kan zeggen dat het een zekere therapeutische waarde heeft maar meer ook niet. Wat een mens al kan meemaken door modern te reizen.
Modern reizen: Boechout Provinciesteenweg zomer 2016
Herman Van den Boom in de Standaard 24-25/7/2016
Monumentendag: de atelierflat van Jozef Peeters met link naar schoonmoeder
Gisteren trok ik eens naar Antwerpen waar stilaan een paranoïed sfeertje begint te hangen na recente ‘beperkende maatregelen’ tegen cannabisgebruikers door een burgemeester die zijn bekendheid voornamelijk te danken heeft aan een bijzonder populair spelprogramma en een spectaculaire vermageringskuur.
In het vierkamerappartement van Jozef Peeters leefden 4 mensen: hijzelf en zijn – later erg zieke – vrouw en hun twee kinderen. Het hele appartement is een constructivistisch kunstwerk waarbij de muren, meubelen en huisgerief heel precieze en aangepaste vormen en kleuren hebben. Aan de muren hangt eigen werk en dat van anderen (Seuphor, Delahaut). Ze versterken nog eens de abstracte ambiance. Een uitstekende uitleg en artikel met meer details over hoe de atelierflat van Jozef Peeters zelf te bezoeken, is te vinden bij het KMSKA (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen).
Een leuke anecdote achteraf: toen mijn significante andere, die op hetzelfde moment haar bijna 100-jarige moeder bezocht, van Jozef Peeters vertelde, riep die uit: “Ah, de Jos Peeters, da’s familie van mij”. Ze herinnert zich nog een kunstenaar en het hoekappartement. Merkwaardig toch dat Jozef Peeters een neef van de moeder van mijn schoonmoeder was.
Downloadbare beelden (hoge resolutie):
-
- schildersgerief
-
- futuristische datumaanwijzer
-
- eigen lettertype, Olympia schrijfmachine
-
- atelierflat Jozef Peeters: gang
To MOOC or not to MOOC?
Verschrikkelijk, hoe een mens op zijn/haar eentje kan gaan zitten en ogenschijnlijk de hele wereld vergeet om helemaal geabsorbeerd te geraken in een virtuele omgeving van ‘expertise’ in zowat gelijk welk onderwerp dat de moeite waard is om te bestuderen. MOOCs doen precies dat.
Vorig jaar (2012) begon het pas goed de pan uit te swingen: cursussen via het internet met duizenden en duizenden deelnemers uit elk continent, meestal vakkundig in elkaar gestoken door Amerikaanse en Europese universiteiten. Geldgebrek, krimpende budgetten, wijzigende organisaties en een alsmaar ruwere buitenwereld maken MOOCs dé gedroomde gelegenheid voor de nieuwsgierig zoekende mens. Het kost niks en er is voor elk wat wils: geschiedenis (een vak dat vroeger in veel scholen op het leerprogramma stond), academisch schrijven (ja hoor, erg leuk), ITC, wiskunde, filosofie enzovoort enzovoort. Het kan niet op. In maart 2013 had Coursera, de meest bedrijvige MOOC-aanbieder, 325 cursussen online.
Afstandsonderwijs kwam ik zo een 30 jaar geleden voor het eerst tegen in de UK via Open University. Ik spoorde toen richting Brussel, naar de British Council, om met de samenstellers te praten. Die verzekerden me dat Engels geen probleem zou zijn, maar het leek me toen toch te moeilijk en zo rolde ik begin jaren 90 in Open Universiteit dat vanuit Heerlen (NL) en Diepenbeek (B) opereerde met uitstekend lesmateriaal en aartsmoeilijke examens. Mijn toenmalige Mac ging zelfs (bijna) de deur uit omdat ik elke avond een paar uur zat te blokken. Prijzig was het wel: geëxtrapoleerd zo een 2 tot 3 € per blokuur maar dat mocht de pret niet drukken. Later bracht die wijsheid dubbel-en-dik op.
Een paar tips voor wie er aan een MOOC begint: laat u niet ontmoedigen door het bedroevend lage peil van de ‘peer reviews’: de grootste hoop studenten haakt na een week al af wegens te moeilijk en de goede studenten – waaronder uzelf natuurlijk – komen na een tijdje automatisch bovendrijven. Voorts, laat discussiegroepen voor wat ze zijn, in de duizenden berichten zitten er hoop-en-al een paar die de moeite zijn. En hou deadlines voor huiswerk bij, het hele spel draait erop. Het tijdsverschil met de US speelt daarbij in het voordeel van Europeanen. Maar vooral: doe mee!
MOOCs will get you through times of no money, better than money will get you through times of no MOOCs. (vrij naar Gilbert Sheltons’s The Fabulous Furry Freak Brothers)
IKEA revisited: now meet the Globe Mk II
Toen vrienden van ons in de jaren 80 van vorige eeuw gingen samenwonen hadden ze van die meubeltjes waar we pal van achterover vielen: buismeubelen als ‘remakes’ van Bauhaus-ontwerpen, tapijtjes met een hip ontwerp en alledaagse gebruiksvoorwerpen die vagelijk leken op beroemde design. Dat de hele zaak dan nog weinig geld kostte door een uitgekiend systeem van zelfbediening en slimme verpakking, deed ons gelijk overstag gaan. Van doe-het-zelf knutselaars tot chique huishoudens, zowat iedereen heeft wel iets van IKEA in huis.
Zelf heb ik een haat-liefdeverhouding met de geel-blauwe meubelgigant. De legale namaak van iconische design waar IKEA-ontwerpers zich te pas en te onpas aan bezondigen, is overduidelijk en gemakkelijk aan te wijzen. Bovendien werkt de wereldwijde verspreiding van hun winkels uiterst verschralend: op de duur verschilt de inrichting van een appartement in Moskou niet wezenlijk van een in Rio de Janeiro. Ook wekt hun dwingende manier van consumeren steevast ergernis op. Verkapte namaak, eenheidsworst, kinderarbeid, nazisympathieën en belastingontduiking, zo klinkt het tegenwoordig.
Weetjes:
- Het topmanagement – 5 leden met o.a. oprichter Ingvar Kamprad – runt een non-profitorganisatie die praktisch alle IKEA-winkels controleert. Non-profit jawel, u hoort het goed.
- IKEA – weliswaar Zweeds van oorsprong – is nu een Nederlands bedrijf en dat komt goed uit voor de belastingen.
Tips van een ervaren consument:
- Bespaar tijd en ambetantigheid door op voorhand een boodschappenlijstje te maken. Hou u aan het lijstje. Alhoewel, dat is makkelijker gezegd dan gedaan.
- Pik – eenmaal ter plekke – een grondplannetje op en probeer te schatten in welke afdeling je producten vermoedelijk liggen.
- De verkorte routes op het plannetje zijn in de winkel zelf nauwelijks of niet aangeduid. Enig ruimtelijk inzicht kan enerverend rondlopen in cirkels vermijden.
- Gebruik de terminals en zoek op artikelnummer (zie ook boodschappenlijstje).
- Kies je spullen zo dat alles draagbaar blijft zonder de overdreven dure IKEA draagtasjes.
- Ga voor het duurste ontwerp, de spotgoedkope producten zijn meestal van bedenkelijke kwaliteit.
And now for something completely different. Starend naar de ondertussen niet meer geproduceerde GLOBAL bureaulamp daagde de idee de lamp zodanig te verbouwen dat de handige, in alle richtingen verstelbare arm bruikbaar bleef en het verbruik, middels een LED, vermindert tot een bijna verwaarloosbare 4,5 W. De beschrijving van de ombouw is in het Engels omdat ik die oorspronkelijk wou zien verschijnen op de IKEA-hackers site. Kennelijk vond de moderator het maar een gevaarlijke bedoening en is het er nooit van gekomen. Het lampje werkt na de ombouw op een volkomen ongevaarlijke spanning van 12 V.
-
- original Global from Ikea PL
-
- Global Mk II LED
It’s a real pity IKEA has discontinued its iconic Global desk lamp. They must have sold millions of these but, with LED lighting on the rise, this was bound to happen.
So, one day, staring at the Global while waiting for inspiration, there it was: a Global Mk II with an energy conserving LED spot and with the same adjustable arms.
It looks difficult but – trust me – it’s quite simple (and safe). No claims accepted, of course:
1. Disconnect the lamp from the mains and remove the PL-bulb. Say that again: remove from mains before doing anything else.
2. Dismantle the lampshade from the arm (3 screws) and pull out the wires from the switch and socket. Remove the wire from the arm.
3. Take apart the plastic connecting rod. File away 16 x 3 mm of plastic in the middle of the underside of the rod and drill two holes, 6 mm apart, with a 2 mm drill in the middle of the filed away space.
4. Widen the hole at the end of the rod to 5 mm to accommodate a small power switch.
5. Remove the low power connector of a 12 V electronic power supply and feed the wire through the holes in the arm.
6. Mount the switch and push the two pins of an MR16 LED spot through the two 2 mm holes. Fix with some putty or glue.
7. Solder the power supply wires to pins and switch.