De Templetons: een praatje onder fotografen en skaters

Ed en Deanne Templeton, juni 2023 Antwerpen

Ed en Deanna Templeton, juni 2023 Antwerpen

In de categorie “beter laat, dan nooit”, enkele notities over een ‘talk’ door het Amerikaanse fotografen-echtpaar Ed en Deanna Templeton. Hij is een voormalig professionele skater en zij is fotografe van kindsbeen af. Ze hebben één ding gemeen en dat is hun liefde voor analoge fotografie en Leica fototoestellen. Niet verwonderlijk dat er naast analoge fotografie ‘die-hards’ ook een compleet uitgedoste bende skaters in de volzette zaal present was. Philippe Van Cauteren (S.M.A.K.) modereerde het gesprek met vakkundig en pretentieloos gemak.
Om mijn indruk op hun verhaal kort te maken* [1][2]: de manier waarop ze fotograferen versterkte de idee dat m’n techniek en onderwerpen goed zitten, weliswaar met één levensgroot verschil: op een sporadische tentoonstelling na, ben ik helemaal niet beroemd in het fotografie-wereldje en zij wel.

Ed en Deanne Templeton, juni 2023 Antwerpen

Ed en Deanna Templeton, juni 2023 Antwerpen

* maar twee links hieronder omdat het net zowat dichtgeplaasterd zit met info over het sympathieke stel:
[1] https://www.gallery51.com/artist/deanna-templeton/
[2] https://www.bonnefanten.nl/nl/tentoonstellingen/ed-templeton-wires-crossed

Van Kickstarter en een vogeltje …

Kickstarter is een veelgebruikt platform op het internet waar aanstormend talent fondsen probeert te werven voor de meest uiteenlopende projecten, het een al wilder dan het ander. De meeste gaan jammerlijk ten onder maar af en toe lukt het toch en duikt er een product of dienst op, gesponsord door een grote groep deelnemers die door hun vroege steun profiteren van een lagere prijs en een primeur.

Veel mensen willen weten hoe de luchtkwaliteit in huis is en waar vroeger mijnwerkers een kanariepietje gebruikten [1], brengen een paar Denen een elektronische kanarie via Kickstarter aan de man/vrouw [2].

Het is een beetje duur maar prachtig gedesignd hebbeding met nut. Het beestje laat haar kop hangen wanneer het raam open moet en komt weer tot leven eens de lucht weer goed is. Een aanrader zonder meer.

birdie [2] / foto Luc Janssens, Antwerpen. 2023

[1] https://www.cosimo.be/onsmijnverleden/kanarie
[2] https://www.birdie.design/

Wozzeck: alles is kommer en kwel.

Alban Bergs opera Wozzeck duurt maar anderhalf uur en dat is maar beter zo want als er één allesomvattende en toepasselijke omschrijving van het Expressionisme zou bestaan, is alles meteen gezegd met dit stuk: overal bloed, moord, leugens en ontrouw en nergens weerklinkt een optimistische noot. Edvard Munch zou er met plezier een schilderij van gemaakt hebben en August Strindberg een instemmend essay. De opera geeft de wanhopige en uitzichtloze tijdsgeest weer na de Eerste Wereldoorlog.

Bergs atonaliteit, nauwelijks melodie, op het recitatieve af, houten poppen als personages en het veelvuldig gebruik van een half-doorzichtig gordijn, vervreemden het publiek zodanig dat er een zucht van opluchting door de zaal ging toen het stuk eindelijk gedaan was. Toch barstte het applaus volop los want doe dat maar eens dagen aan een stuk: zangers, muzikanten en zelfs toneelknechten die zich telkens opnieuw inleven in de vreselijke emoties van hun personages. Een mens zou van minder depressief ten onder gaan en een gevoelige luisteraar – mezelf ingerekend – riskeert ten prooi te vallen aan mentale wanhoop en fysieke misselijkheid.

Ter compensatie een paar extra beelden uit Aachen, op een zonnige zaterdagnamiddag.

Wozzeck verdiend applaus

In de Degraa, tegenover het operagebouw, gingen de Limburgse Operavrienden in de jaren '60 een pintje drinken.

vrijgezellenfeest in de Degraa

Aachen ‘Kreislauf des Geldes’ fontein

It might just be a one-shot deal: Klara-reis naar de Noorse fjorden

It might just be a one-shot deal [1]: Klara-reis naar de Noorse fjorden
Rivages du Monde cruise van 24 mei tot 31 mei 2023 Zeebrugge – Noorse westkust

handleiding:
Klik op foto’s hieronder voor de volledige afbeelding en gebruik de ‘terug-knop’ in uw ‘browser’ om weer te keren naar de blog.

tekst:
1ste dag
Goed op tijd eruit om in Antwerpen een bus naar Zeebrugge Haven te vervoegen. De World Explorer, een min of meer kleine cruiseboot, wacht ons daar op om samen met 126 medereizigers een tocht langs de westelijke kust van Noorwegen te ondernemen. Het programma ziet er veelbelovend uit met lezingen door Chantal Pattyn [2] – nethoofd bij de klassieke radiozender Klara – en Dirk De Wachter [3], psychiater en professor dr. hoogleraar, meer bekend van Canvas TV en Klara radio om zijn originele en verrassende meningen over alles wat des mensen is. Al van bij de halte in Berchem voor een shuttlebus naar Zeebrugge, blijkt hij een minzaam en zeer aimabel persoon en we schudden onmiddellijk handen.

We  denken zonder veel omhaal in te schepen, maar dat is gerekend buiten een stel overijverige semi-privémilities die het werk van douaniers inpikten en nogal onbeschoft doen om een stressloze entree te garanderen. Een praatje met een vriendelijk politiepersoon even verderop maakt duidelijk dat ze eigenlijk niet bevoegd zijn om ID-kaarten te vragen. Enfin, mijn ergernis ebt gauw weg wanneer we over een lange loopplank de boot instappen.

Wat een – weliswaar kitscherige – pracht en praal in marmer, chroom en met overal dikke tapijten. Bovendien is er bijna evenveel personeel aan boord dan passagiers en al die vriendelijke, behulpzame mensen van over de hele wereld, staan permanent klaar om aan onze wensen en verzuchtingen gehoor te geven. ’t Maakt me inwendig wat gegeneerd. Onze middenklasse kajuit is van hetzelfde kaliber en voorzien van allerlei snufjes, sfeerverlichting en ‘room service’. Het geheel zou onze verwachtingen snel overtreffen.

We varen langs de Thornton-zandbank met daarop schijnbaar eindeloze rijen reusachtige windmolens van een windturbinepark. Iets later gaan loodsen in volle vaart van boord via een luik in de romp van het schip en kiezen we echt het ruime sop.

2de dag
Vannacht en de hele dag daarna zetten we vaart naar Bergen, de eerste stop van ons kleine avontuur in Noorwegen. Ondertussen doen we weinig anders dan smullen van het rijkelijk buffet en later op de avond bedienen stijlvolle garçons ons het door een sterrenkok bereide eten. Na een rustige nacht voor Hilde en een bijna slapeloze voor mij, kikkeren we weer op van een hartelijk en uitgebreid ontbijt.

Een weinig later zijn we net op tijd voor een kleine causerie van Chantal Pattyn over Noorwegens meest beroemde schilder, Edvard Munch [4]. Prima stuff en bijwijlen herken ik gelijkaardige trekjes – gelukkig in mindere mate – bij mezelf, zoals bijvoorbeeld zijn fascinatie voor moderne techniek.

Even rusten in de ondertussen weer kraaknette kajuit en daarna aan tafel voor de lunch. De keukenploeg gebruikt recepten van beroemde koks – bijvoorbeeld de Portugees Rui Paula [5] – en telkens weer is ons bord een verrassing van wonderlijk geconstrueerde miniatuurtjes die oog en tong strelen. Ondertussen krijgen we mededelingen en plannen voorgeschoteld van de cruise-directeur die – van ons althans – de bijnaam ‘de zoetgevooisde’ toegedicht krijgt wegens zijn intonatie die zo vloeiend op en neer gaat als de golven beneden ons.

In de vroege avond vergast Klara ons op een concert met Hendrickje Van Kerckhove (zang) en Nicolas Callot (piano). Alle composities zijn van Edvard Grieg, te beginnen met vijf liederen met een rubato op het wiegen van de boot (duo) gevolgd door twee lyrische stukken (piano solo), dan weer vier liederen, drie stukken piano solo, vier liederen met pianobegeleiding, twee geweldige pianostukken (Dwergen en Eligie) en tot slot twee liederen, een wiegelied en ‘Vogels’. Het applaus houdt aan en er volgen nog twee liederen uit opus 48 (Rosenzeit en Ein Traum).

Vroeg naar bed wegens een stormwaarschuwing, een beetje verder op zee en het drukke programma van morgen.

3de dag
Het ongemak veroorzaakt tijdens de nachtelijke storm duurt nog voort tot laat in de ochtend. We halen onze zeebenen tevoorschijn en slagen erin na het ontbijt tot in het auditorium te geraken alwaar Dirk De Wachter een lezing geeft naar aanleiding van zijn nieuwe boek ‘Vertroostingen’. De inspiratie voor zijn tekst komt uit de schilderijen van een bijna vergeten kunstenaar: Vilhelm Hammershøi [6] en een kanjer van een boek ‘Leven en Lot’ van Vasily Grossman [7]. Het maakt diepe indruk en we begrijpen nu dat samen leven sterk kan verbeteren door de inzichten die de dr. hoogleraar ons uiterst geconcentreerd presenteert. Wanneer de gelegenheid zich voordoet, ben ik van plan hem te vragen naar een laatste ‘gedachtenpush’ om zijn visie over omgaan met de andere beter te doorgronden.

Deze middag staat een bezoek aan Bergen gepland met als letterlijk hoogtepunt een tocht per gloednieuwe kabelspoorweg naar het Floyen uitkijkpunt. Het weidse panorama valt moeilijk te fotograferen, zo ver strekt het zich uit in alle richtingen. Eenmaal terug beneden laat de gids ons spijtig genoeg in de steek door enkel de meest toeristische winkels aan de haven te tonen – weliswaar met mooi gedesignde Noorse spulletjes én taksvrij – maar liever wilden we een bekend plaatselijk museum bezoeken, gewijd aan de restauratie van de magnifieke, houten huizen in de omtrek.

Achteraf bereiken ons bedenkelijke berichten over de gidsen. Bij een andere groep die het huis van Grieg zou bezoeken, moest een groot aantal bezoekers plots naar buiten midden een concert. De kwaliteit van de gidsen kan er alleen maar op vooruit gaan.

4de dag
Fantastische dag vandaag ware het niet dat Orange, het telecombedrijf, Hilde bestookt met onheilspellende berichten over torenhoge facturen voor datacommunicatie via 5G nadat ze eerst duidelijk hadden gemaakt dat in Noorwegen dezelfde tarieven gelden als in België. Ik vrees dat de Ombudsman er aan te pas gaat komen en/of de rechtbank*.

Geiranger is een dorpje aan het uiterste eind van een ruim 150 km lang fjord. Er wonen nog geen 250 mensen en vanaf 2005 hoort hun omgeving tot het Unesco Werelderfgoed. Ze zorgen voor een minimale impact op hun milieu door zuinig om te springen met alles wat ze nodig hebben om comfortabel te leven. Bovendien hebben ze ruime inkomsten van het toerisme in de zomer maar in de winter leven ze helemaal op hun eigen.

Met de bus via een slingerende weg zowat 300 meter omhoog met diverse platformen in alle richtingen uitkijkend over het fjord en de petieterige huisjes van Geiranger. De foto geeft een idee. Terug naar beneden en langs de andere kant van het fjord weer naar boven, nog hoger naar net onderaan de berg Dalsnibba. De besneeuwde berg is zo overweldigend mooi in het mistige licht dat ik tranen in de ogen krijg (of was dat van de wind?).


In de sneeuw nuttigen we hete koffie en een Deense bol met lekker vulsel. Terug in de bus vertelt de kundige gids ons een grappig detail over het dagelijkse leven van de Noren: hun talrijke geiten produceren niet alleen melk en kaas maar ze grazen ook het gras op de daken af. Nog een manier van doen in de streek: melkmeisjes hoeden geiten in de bergen voor een drietal maanden en in het weekend komen de jongens uit het dal op bezoek voor veel feestvieren met flink wat booze. Er volgt negen maanden later een duidelijk aantoonbare geboortepiek.

Alle bewoners van Geiranger hebben aandelen in een tolweg die verderop nog hoger de berg op gaat, maar nu nog gesloten is door de sneeuw. Slechts één derde van de inwoners werkt, de rest zijn kinderen, gepensioneerden of bejaarden in het bejaardenhuis en in de zomer komen seizoensarbeiders van over de hele wereld naar Geiranger om de toerisme-industrie draaiende te houden. De Geirangers hebben hun zaakjes slim voor mekaar.

In de bus terug vertelt de ditmaal uitstekende gids over twee principes van de Noorse levensstijl: ‘Friluftliv’ [8] en ‘Kos’ [9]. Het regenachtig weer maakt hun niks uit. “Er is geen slecht weer maar alleen slechte kleren” is een Noors gezegde dat we nog dikwijls gaan horen.

Terug naar de boot met sloepen en we zetten onze tocht voort naar Flåm met onderweg een indrukwekkend zicht op de Seven Sisters en de Bottle watervallen, vertrekkend vanuit de top van het fjord.

Later op de avond treffen we een koppel met straffe verhalen op de motor, een Yamaha 1300 FJR. Ze hadden ook een zeilboot en tijdens de deelname aan een wedstrijd, gaat hun kompas stuk zodat zij met één hand een zaklamp moest vasthouden om het kompas te verlichten en met haar andere hand een half bewusteloze maat vast greep om te verhinderen dat die overboord sloeg, terwijl haar man de boot bestuurde. Ik kon de donkerte en beheerste chaos op de zeilboot zo voelen. Erg aangenaam om zo fijne, pretentieloze mensen te ontmoeten. We zijn het erover eens dat we nog nooit zoveel luxe meegemaakt hebben en we vertonen eenzelfde respect voor degenen die dat allemaal mogelijk maken.

5de dag
Eenmaal gearriveerd in Flåm – ook Unesco Werelderfgoed – laten we het toeristisch treintje links liggen en nemen de bus, eerst vlak langs het water beneden en dan steil omhoog tot duizelingwekkende hoogte. De fjorden hier verschillen merkelijk van de vorige, hoger naar het noorden. De begroeiïng is groener, zachter van kleur en contrast en heel rustgevend. Alweer, de foto’s spreken voor zich.

Het kerkje van Aurland, een dorpje in de buurt,  is eclectisch gebouwd onder Engelse en Noorse invloed. Vooraan is het duidelijk romaans en achteraan gotisch. De gids beweert dat het protestants is, maar dat is toch wel erg curieus want er hangen schilderijen en een paneel met een Christusfiguur. Denkelijk wist de gids er niet veel vanaf. Het kerkje is lekker warm door een geweldige, gietijzeren stoof.

 

 

 

Een bezoek aan Gundvangen sla ik over en Hilde bevestigt bij haar terugkomst dat er inderdaad weinig te zien is.

Wel leuk is een bezoek aan de brug waar de kapitein en zijn secondanten de boot besturen. Hij bedient het schip met enkele joysticks en mij lijkt het dat de hele vaart automatisch verloopt met een nauwgezette, visuele controle per verrekijker en een batterij hoge resolutie-schermen voor sonar, radar, positiebepaling, dieptemeting en wat nog meer. De boot is een klasse 1B ijsbreker [10]. We zijn er gerust in alhoewel ik iemand iets hoor mompelen over de ‘Titanic’.


’s Nachts varen we naar Stavanger voor onze laatste dag aan Noorse wal.

6de dag
Voor anker in Stavanger en na een copieus ontbijt met sloten koffie – nodig want er waren weer weiden als wiegende zeeën vannacht – geven Ruben Machtelinckx (gitaar) en Nils Okland (viool) een concert met breed uitgesponnen improvisaties die de rustige stemming van de morgenstond mooi complementeren.

 De violen zijn bijzondere exemplaren, authentiek gestemd en bespeeld met een kromme boog. Mijn oude oren hebben wat tijd nodig om aan die stemming te wennen. Middeleeuwse muziek met reminiscenties aan Iraanse en Noord-Griekse volksmuziek, dan weer trage, intieme duo’s en bijna seriële evocaties van het geluid van stromend water gevolgd door luit- en gamba-achtige stukjes van Biber in verschillende toonzettingen, vergelijkbaar met die van zigeuners. Het programma is niet alleen leerrijk maar omdat deze stukken zelden of nooit te horen zijn, zijn ze ook bijzonder boeiend. Dan weer een samenspel, gevolgd door een ode aan Oklands Noorse vioolleraar en een ode aan de Himalaya, ditmaal door de gitarist. Als toegift speelt het duo een compositie van Ruben afgesloten met een welgemeend applaus van het talrijk opgenomen publiek.

Een dingetje was spijtig: een paar ‘luisteraars’ vonden het nodig iPads omhoog te steken of recht te staan om te fotograferen. Dat zijn zeker geen rechtgeaarde concertgangers want het is nu toch algemeen geweten dat fotograferen tijdens een concert ‘not done’ is. Wat wél kan, is tijdens het slotapplaus een fotootje maken als aandenken.

Weer aan tafel en klaarmaken voor een mini-cruise doorheen het Lyse-fjord. Zo een kleine boot vaart tegen hoge snelheid doorheen het fjord en kan helemaal tot tegen de rotswand manoeuvreren zodat we al die pracht eindelijk eens van kortbij kunnen ervaren. ‘Awesome’ komt er het dichtst bij, zeker aan de ‘Preekstoel’, een 600 meter loodrecht opstijgende rots – ontzagwekkend. Te lang om weer te geven in deze blog, is de uitstekende uitleg van de gids, een ondernemende vrouw die met haar partner en kinderen in Stavanger is gaan wonen. Hij werkt bij een oliebedrijf en zij geeft les aan een internationale school.

De grootste verrassing van de hele reis is een impromptu feestje met Chantal Pattyn als dj. Wie denkt dat ze enkel een heel serieus mens is die perfect klassieke muziek presenteert op de radio, is er helemaal langs. Ze swingt als de pest, danst de leden van haar lijf en zweept het wild springende publiek op tot ongekende hoogte. Rond half twee ‘s nachts probeert de dienstdoende kapitein er een eind aan te maken maar ze doet stug door tot het echt niet meer kan. Een waar fuifnummer!

De volgende morgen wendt de boot haar steven en, na een laatste blik op het laatste fjord, zullen we over 41 uren aanmeren in Zeebrugge.

7de dag
Op zee en een laat ontbijt na de onstuimige nacht. Ruben Machtelinckx [11] geeft een toelichting over zijn muziekkeuze/genre, de plaats van de akoestische gitaar in de jazz en het ECM-platenlabel, bekend van wereldberoemde artiesten zoals Keith Jarret, Chick Corea of Pat Metheny. Zijn muziek past helemaal bij ECM. Twee typische, dromerige improvisaties brengen ons weer helemaal in de stemming.

Later doet Dirk De Wachter zijn voordracht nog eens over voor de reizigers die te zeeziek waren tijdens de eerste lezing. We volgen zelf nog eens heel aandachtig via streaming naar de gigantische LCD in onze kajuit. Machtig to-the-point en met grote precisie, beantwoordt hij mijn vraag naar een laatste ‘gedachtenpush’. Moeilijk om hier te herhalen, maar zijn boekje ‘Liefde. Een onmogelijk verlangen?’ bevat verhelderende ‘pointers’ naar een oplossing. In een notendop komt het erop neer op tijd te stoppen met denken (piekeren?) en de andere met liefde en zorgzaamheid te aanvaarden. Aansluitend eindigt de professor met de presentatie van een zeer toepasselijke film: ‘De spiegel (1975, Russisch: Зеркало, Zerkalo) van Andrej Tarkovski.

 Een ‘simpel’ middagmaal met daarna een voordracht door Kathleen Weyts, ‘partner in crime’ van Chantal Pattyn en directrice van het kunsttijdschrift HART, over Hilma af Klint [12], een abstracte schilderes van voor Kandinsky, Malevitch of Mondriaan. Het onderzoek naar Klint is nog in volle gang en sluit aan bij de idee eindelijk eens naar vrouwen te kijken in de kunstgeschiedenis.

Wij pakken alvast onze bagage in en doen een ‘galakostuum’ aan, een zwarte strik als extra voor mij en een net kleedje voor Hilde – meer moet dat niet zijn. Het afsluitend galadiner vanavond, is in banketvorm: voor iedereen hetzelfde behalve wijn, dubbel voor- en hoofdgerecht inbegrepen. Een willekeurig voorbeeld, gauw met het mobieltje gefotografeerd:

8ste dag
Het is even wennen aan het overvloedige, felle daglicht bij de aankomst in Zeebrugge tegen negen uur ‘s morgens, dan een vlotte ontscheping en zonder veel wachten door de douane en op naar Antwerpen voor een treinreisje terug naar Hasselt.

Update: niks aan de hand met telecom op het schip. De talrijke waarschuwingen van ‘de zoetgevooisde’ over de intercom ivm torenhoge facturen, waren dus fout en overbodig.
Langs de kust is er 4G of 5G tegen normale tarieven. In volle zee is er 3G Telenor Maritime, enkel voor de scheepvaart.

linklijst:
[1] https://www.youtube.com/watch?v=92qV6243PXU
[2] https://nl.wikipedia.org/wiki/Chantal_Pattyn
[3] https://www.upckuleuven.be/nl/artsen-therapeuten/dirk-de-wachter
[4] https://nl.wikipedia.org/wiki/Edvard_Munch
[5] https://www.ruipaula.pt/en/rui-paula/
[6] https://nl.wikipedia.org/wiki/Vilhelm_Hammersh%C3%B8i
[7] https://nl.wikipedia.org/wiki/Vasili_Grossman
[8] https://www.visitnorway.nl/activiteiten-in-noorwegen/in-de-natuur/friluftsliv/
[9] https://www.visitnorway.nl/typisch-noors/kos-is-noors-voor-het-goed-naar-je-zin-hebben/
[10] https://en.wikipedia.org/wiki/Ice_class
[11] https://www.rubenmachtelinckx.com
[12] https://en.wikipedia.org/wiki/Hilma_af_Klint

Van een koning, een koningin en een (vermeende) keukenmeid …

Handleiding: klik op een ‘thumbnail’ hierboven voor de volledige afbeelding. Gebruik de ‘terug-knop’ in uw ‘browser’ om terug te keren naar de blog. Dankjewel.

Tekst:
Camille Saint-Saëns’ opera Henry VIII [2] zag z’n eerste opvoering begin maart 1883. Die versie was een kanjer van bijna vier uur en het is deze uitvoering die nu furore maakt in de Muntschouwburg. Dat mochten we niet missen en maanden op voorhand pikten we nog een paar uitstekende plaatsen in. Zelfs onze vicepremier (FV) waren we voor, die zat nog een rij achter ons.

Terug naar de opera. In een notendop gaat het verhaal over de liefde tussen Henry VIII en de Engelse koningin Catherina met een manipulerende rivale als spelbreekster, Anna Boleyn [3]. Na heel wat jaloers heen-en-weer getrek gaan de twee dames eraan en muist Henry met een derde ervandoor.

De geschiedschrijving over Henry VIII is zo uitgebreid dat het weinig zin heeft daar nog iets aan toe te voegen maar de opera van  Camille Saint-Saëns – zoals opgevoerd in de Munt – is wel commentaar waard.

De opvoering deed me direct denken aan m’n kindertijd toen m’n ouders me – nog in korte broek! – meesleepten naar de opera in Aachen en Köln. In die tijd geneerden de producenten er zich niet voor om bij het begin van het stuk uit te leggen dat er wat kon mislukken bij de uitvoering: zieke zangers, uit elkaar vallende decors, krijsende vogels die het theater binnenvlogen of luid roepend publiek met afkeurende opmerkingen kwamen geregeld voor maar deerden niemand.

Deze opvoering had ook zo van die mankementen: Nora Gubisch (Anne de Boleyn) leek wel verkouden, de dansers deden hun best maar waren precies onhandige eindejaarsstudenten, het gigantische decor was erg monochroom en een onbehoorlijk rochelend publiek deed er nog een schep bovenop. Misschien lag de oorzaak bij de toepasselijke geurtjes die voortdurend de zaal in waaiden. De geur van kolen bijvoorbeeld verhoogde het bijna ondragelijke realisme toen een heuse locomotief het publiek dreigde te rammen.

Toch was de balans uiterst positief: het orkest en het koor lieten geen noot vallen, Marie-Adeline Henry schitterde als Catherine d’Aragon en een pikzwart, prachtig paard paradeerde over het podium zonder een misstap. Puik werk ook van de machinisten die enorme polyester beelden, reuzengrote, complexe  constructies en de locomotief vloeiend lieten verschuiven. Bij het slotapplaus schoven ze dan ook als eerste naar voor. Al die levendigheid zorgde voor hoogspanning en hield het publiek op de toppen van haar tenen.

Ook bemerkingswaardig waren de boventitels, perfect in sync en foutloos tweetalig. Chapeau/Hoed af! Hetzelfde geldt voor het stijlvol gedrukte programmaboek vol essays en afbeeldingen en een zeer leesbare synopsis, vergezeld van een apart werkje met het volledige libretto.

Kortom: probeer nog aan een kaartje te komen, zelfs vanuit de uil is het de moeite waard dit unieke spektakel mee te maken.

[1] https://monument.heritage.brussels/nl/buildings/33686
[2] https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VIII_(opera)
[3] https://nl.wikipedia.org/wiki/Anna_Boleyn

Zwierige Wieners in Köln …

Het was eeuwen geleden dat we nog eens een concert konden meepikken in Keulen. De Wiener Philharmoniker, ons allen bekend van het nieuwjaarsconcert in het Musikverein, de rechthoekige zaal in Wenen met – naar het schijnt – de beste akoestiek ter wereld.

De Wiener presenteerde een niet echt karakteristiek programma en m’n aanvankelijke vrees kwam al gauw uit: Janáček en Prokoviev konden er best wezen maar de vijfde van Shostakovich heeft – net als de overgrote deel van zijn werk – geen greintje zwierigheid in zich en wat de Wieners ook probeerden, hun aangeboren muzikale krullen konden ze niet verbergen.

Geen erg want de trefzekerheid, coherentie en transparantie van dit orkest is ongeëvenaard en dat was er aan te horen. Het daagde me dat zo een rotsvast klankbeeld een bovenmenselijk precies samenspel benodigt dat niet meer in microseconden valt te meten maar in nanoseconden – als het al meetbaar zou zijn – zo helder en duidelijk was elk instrument apart te horen terwijl het geheel over de volledige breedte van het podium  als één doortimmerd muzikaal monument klonk, met of zonder frivool Weens accent. Een rechtstaand minutenlang applaus bleef dan ook aanhouden.

In de namiddag hadden we de stad  bezocht en het was opvallend hoe het centrum maar ook de buitenwijken nog gebukt gaat onder de gevolgen van de miserie tijdens de afgelopen drie jaren: wanorde, rommeltjes hier en daar, meer bedelaars en gore figuren tussen vroeger onbestaande leegstand. Onze oosterburen zijn aan het ‘batteren’ om er weer bovenop te raken. Nu nog hun eens zo geroemde ‘Autobahnen’ herstellen en alles gaat hopelijk weer als vanouds. Curieus – of net niet – was dat de Russen verschwunden waren uit het stadsbeeld, meestal hebben ze een plaatsje vooraan in de concertzaal of zijn ze te horen aan de haltes van het openbaar vervoer.

Goed nieuws  – of meer een gerucht? – is dat de opknapwerken binnenin de opera in 2025 teneinde zouden zijn. Het heeft dan ongeveer vijftien jaar geduurd om de klus te klaren.

We kwamen door hectische toestanden aan de parking en onder de gietende regen met meer dan twee uur vertraging terug thuis. Niet vergeten voor volgende keer: parkeer buiten de stad en doe de rest met het uitstekende OV of plooifietsjes.

Handleiding: klik op een beeld voor grotere afbeelding. Gebruik de ‘terug-knop’ om terug te keren naar de blog.

Z33 presentaties

Lahuis, Lennart / Hydrologie. From Oceans to Clouds, 2023

Lahuis, Lennart / Hydrology. From Oceans to Clouds, 2023

In Hasselt (B) is Z33 zowat het enige museum dat overblijft om wat kunst te tonen waar een mens niet van in slaap valt of gillend wegloopt. Er is weinig traditioneel aan Z33, enkel de constatatie dat bezoek(st)ers van heinde en verre komen maar zeker niet van Hasselt. Er was tijdens de opening veel Hollands en Engels te horen in de bijzonder talrijk opgekomen hoop kunstliefhebbers. Hier en daar hoorde ik iemand grommelen dat “dat Engels gedoe niet aan hem besteed was”. Never mind …

Z33 Hasselt B - beau monde at presentation

Z33 Hasselt B – beau monde at presentation

We overschreden de standaard 45 tot 60 minuten voor een museumbezoek. De moeite dus en ik ga nog eens terug om op m’n gemak extra foto’s te maken. Later ook meer weetjes …

Niveau Zéro Atelier, Limpida Marvelous

Niveau Zéro Atelier, Limpida Marvelous

 

Enzo Mari design supreme in C-mine

Enzo Mari – nog tot 29 mei – in C-mine Genk, is een absolute aanrader. ‘t Is niet direct duidelijk of Mari nu een echt kunstenaar is of een designer van kunstige gebruiksvoorwerpen. De tentoonstelling en de talloze geschriften van hemzelf en anderen dichten hem in ieder geval een zeker kunstenaarschap toe.

Ongetwijfeld veelzijdig, op het filosofische af en met een waanzinnige gedrevenheid die allemaal terug te vinden zijn in de uitgebreide catalogus verkrijgbaar in het Italiaans en Engels.

Tip: de tentoonstelling heeft een strikte volgorde. Volg de pijlen (zelfs die zijn een ontwerp van Mari)!
Allen daarheen en neem uw tijd want er is daar in C-mine nog meer te doen.

 

Een tweedaagse tocht door NRW met klimaatgrootouders

Vertrekken doen we vanuit de carpool-parking in Lummen waar een ruime vertegenwoordiging van de grootoudersvoorhetklimaat.be uit Limburg de bus vanuit het Gentse vervoegt om vervolgens zacht zoevend door het vlakke landschap van Zuid-Limburg en Nordrhein-Westfalen (NRW) naar Oberhausen te sjezen.

John, onze hoogst aimabele reisleider, is de gelukkige bezitter van een onfeilbare zin voor timing en feeling voor de verzuchtingen van het heterogene gezelschap. Hij zorgt tevens voor gezond vegetarische eten onderweg maar bovenal voor korte en actuele aanwijzingen om het maximum uit onze reis te halen.

ingang Gazometer Oberhausen D

ingang Gasometer Oberhausen D

De Gasometer is een 117 meter hoge, stalen ton in de buurt van Oberhausen [1] die helemaal gerestaureerd is en dit keer dient als tentoonstellingsruimte met onze aarde als onderwerp. Een reusachtige wereldbol is het centrale stuk en hangt schijnbaar zwevend in het midden van een sterk verduisterde ruimte. Langs alle kanten zorgen precieze projecties voor representaties van de wijze waarop luchtstromen (wind), water (oceanische stromen) en tectonische verschuivingen ons milieu bepalen. Tegelijkertijd toont de enorme driedimensionele bol de menselijke invloed van luchtverkeer, scheepvaart en stedenvorming. Heel duidelijk is het smelten van het poolijs te zien en de uitdeinende woestijnvorming (droogte) in Afrika en Azië. 

Het geheel is een ingenieuze voorstelling aan de hand van gecombineerde, bewegende satellietbeelden en hoge resolutie foto’s van de aarde. Machtig op het verpletterende af, blijft de toeschouwer achter op zoek naar meer uitleg. 

Die is te vinden op de twee lager gelegen verdiepingen waar tientallen haarscherpe foto’s met helder en duidelijke teksten het verhaal vertellen van bijvoorbeeld een visser die verwezen naast zijn aangespoelde boot staat midden in een kurkdroge vlakte of de foto van een makak (een soort aap) die schijnbaar intelligent op een smartphone staat te kijken.

De aanvankelijk pessimistische invalshoek verandert langzaam in een pril begin van een meer optimistische visie. De mens kan het tij keren door immense inspanningen, onvoorstelbare kosten en niet te schatten moeite. Wanhoop en angst zijn niet de basis voor de redding van de aarde maar compleet anders denken en handelen samen met geavanceerde technieken in het bestrijden en terug goedmaken van milieuvervuiling.

Spectaculair is het dak op 110 m hoogte dat een panoramisch uitzicht biedt over de hele streek. Bezoeksters staan er in open lucht en dat is best spannend omdat de hele stalen constructie lichtjes beweegt in de wind.

uitzicht vanop Gazometer Oberhausen 110m

uitzicht vanop Gasometer Oberhausen 110m

De hele tocht vraagt ongeveer vier uren maximum om grondig te beleven. Aanvullend is een catalogus verkrijgbaar in het Duits en Engels. Ook verkrijgbaar in de online handel [2].

De tweede dag brengt ons via een omweg naar het uiteindelijk doel van de reis: bruinkoolwinningen.

Vroeg eruit en eerst naar het Landschafstpark Duisburg-Nord [3] waar de natuur haar gang kan gaan tussen de oude hoogovens. De klimmers in de groep trokken naar boven in de A-stack die haar bekendheid kreeg bij het grote publiek door de foto’s van Bernd en Hilla Becher [4]. Ook deze foto’s spreken voor zichzelf:

De site ziet er in de lente en zomer allicht heel anders uit door het gebladerte van de vele bomen en struiken die overal welig tieren. Ze zullen over tientallen jaren de metalen gewrochten helemaal overwoekeren.

Op naar het (voorlopig) laatste maar voornaamste doel van de hele trip. Bruinkoolwinningen zijn als snijwonden in het landschap overal verspreid in NRW. Het zijn tot 250 meter diepe putten waarin gigantische graafmachines onophoudelijk bruinkool afschrapen. Ze slokken hele dorpen, wegen en velden nietsontziend op.

RWE [5] is er nochtans van overtuigd op tijd te kunnen stoppen met de ontginning van fossiele brandstof maar bruinkool is zó goedkoop dat de verleiding toch te blijven graven moeilijk valt te weerstaan. De datum van stilleggen schuift telkens bijna onmerkbaar op terwijl PR-bureau’s en gulle uitkoopregelingen alle tegenstand wegmasseren.

Toch blijven bewoners en bezorgde burgers actie voeren zoals toen, na ons bezoek aan de bruinkoolwinning, een ruime delegatie Belgen het protest in het al ontruimde Keyenberg vervoegde. Liederen, toespraken en luid protest vergezelden een twee uur durende mars doorheen de desolate buurt.

Caveat: schrijver dezes deed het bezoek aan de Gasometer in omgekeerde volgorde, van boven naar beneden dus.
Handleiding: klik op een beeld voor grotere afbeelding. Gebruik de ‘terug-knop’ om terug te keren naar de blog.

linklijst:
[1] https://de.wikipedia.org/wiki/Gasometer_Oberhausen
[2] https://www.amazon.com.be/dp/3837523799/
[3] https://www.landschaftspark.de/
[4] https://www.newyorker.com/culture/photo-booth/what-bernd-and-hilla-becher-saw-in-the-remnants-of-industry
[5] https://nl.wikipedia.org/wiki/RWE_(energiebedrijf)